Sexueel misbruik en dissociatie
Hallo,
Ik wil hier graag wat over dissociatie schrijven, over het wegvluchten voor bepaalde onderwerpen of situaties of voor de gevoelens die daarmee te maken hebben. Dit gebeurt onbewust en de manier waarop die onbewuste processen aflopen is vaak per slachtoffer verschillend.
Ik dissocieer op verschillende manieren, onder andere door bepaalde waarnemingen te blokkeren, door te bevriezen (freeze), door uit mijn lichaam te treden (ik neem mezelf niet meer waar of ik kijk van buitenaf naar mezelf) en door het wisselen naar een andere persoonlijkheid (identiteit). Vooral dat laatste te herkennen en te accepteren, was heel erg moeilijk maar door dat inzicht begrijp ik pas echt hoe ik in elkaar zit. Deze vorm wordt door therapeuten vaak niet herkend.
Als er iets ergs met je gebeurd voor de leeftijd dat je als kind jezelf als één geheel gaat zien dan kan het gebeuren dat er meerdere identiteiten ontstaan (en ben je ook in je verdere leven in staat om als het nodig is 'nieuwe identiteiten' te laten ontstaan). Daarvan hoef je je niet persé bewust te zijn want je kent het niet anders en het is ook niet altijd zo dat het de buitenwereld opvalt.
Het hoeft namelijk niet zo extreem te zijn als bij mensen die volledig switchen tussen identiteiten. Bij mij funktioneert het zo: ik heb meerdere 'Hosts' die weten hoe het dagelijkse leven functioneert en dan nog heel veel andere identiteiten die samen met een Host aanwezig kunnen zijn. Meestal zijn het er een stuk of 6 tegelijk. Die identiteiten zijn allemaal delen van wat de buitenwereld met mij identificeert en de Host houdt het allemaal in het gareel dus meestal valt het voor hen niet op. Mij wel. Ik kan me bijvoorbeeld vreselijk zorgen maken over hoe ik me zal voelen op een feestje en zodra ik dan daar binnenkom, heb ik een leuke avond omdat één of een paar van de identiteiten op de voorgrond treden die geen trauma-herinneringen hebben; mijn beschermende delen nemen het dan over. Of ik ben al twee uur lang vreselijk overstuur, ben aan het huilen en ik zie het niet meer zitten en ineens is alles weg. Ik weet nog dat ik overstuur was maar het gevoel dat daarmee gepaard ging, kan ik niet meer oproepen. Dit zijn extremere voorbeelden om te proberen duidelijk te maken wat er gebeurt. In het dagelijkse leven loopt het op kleinere schaal af, bijvoorbeeld als ik bij de psychologe zit en ik hoor ineens niet wat ze zegt. Dan is er dus een identiteit die dat niet wil horen.
Het is ook bijna iets normaals want iedereen heeft delen, we kennen allemaal dat kind dat nog binnen in ons zit en behoefte heeft aan troost, iedereen zegt dingen als 'een deel van mij wil dat niet' en voelt dat ook zo. Bij mij hebben die delen een naam, een leeftijd en eigenschappen die ik kan herkennen als ik mijn aandacht er op richt. Nu kan ik dat.
Tot ik 49 was (ik ben nu 51), kon ik dat niet. Ik wist niet hoe ik in elkaar zat. Ik had ook niet die extreme veranderingen. Door de enorme angst dat de daders me zouden kunnen vinden, wilde ik niet opvallen en heb me als ieder ander kind gedragen en heb ook lange periodes dezelfde Host gehad zodat dat mogelijk was.
Toen het slechter met me ging en ik niet meer kon functioneren, werd mij gezegd dat je niet alles hoeft te weten om je trauma te verwerken maar ik kwam er dus na 10 jaar achter dat dat voor mij niet klopt. Ik persoonlijk vind het zonde van die 10 jaar dat ik niet op het juiste pad zat. Niet alleen ging het niet veel beter (ik kwam niet verder dan 'stabiliseren') maar ik probeerde mezelf ervan te overtuigen dat het beter ging en hield mezelf dus voor de gek. En toen dat niet meer werkte, gaf ik mezelf de schuld omdat ik het niet voor elkaar kreeg dat het beter met me ging.
Het klinkt misschien alsof mijn toestand van voor ik wist hoe ik in elkaar zit te verkiezen is boven het te weten omdat ik die extreme toestanden niet had. Maar het oude systeem werkte niet meer, ik was alleen nog maar depressief en dat is geen leven voor mij. Hoewel ik nog grote delen van de dag doorbreng met mezelf af te leiden en me niet bewust te zijn van het leven kom ik toch vooruit.
Als het goed met me gaat - weinig stress heb en niet getriggert word - kan ik aan mezelf werken, mezelf steeds beter leren kennen. Ik waardeer elk deel van mezelf want elk deel heeft mij geholpen te overleven. Door deze waardering durven de verschillende identiteiten meer van zichzelf te laten zien. Ik merk bijvoorbeeld de verschillen in de manier van autorijden en laatst had ik 's avonds om 10 uur zin om een handstand te maken. Ik ben echter al heel lang fysiek niet in staat dat te doen. En dan moet ik lachen omdat ik weet waar het vandaan komt.
Ik heb dit verhaal in de 'ik' vorm geschreven omdat ik weet dat het voor veel mensen moeilijk is iemand te accepteren die zichzelf anders ziet als zij zichzelf zien. Ik doe dat in het dagelijks leven meestal behalve bij de psychologe en de ergotherapeute (ik heb ergo voor psychisch-functionele therapie). Ik denk echter over mezelf als 'wij'.
Ik hoop dat dit verhaal niet afschrikkend werkt maar eerder daartoe aanzet dat anderen slachtoffers van sexueel misbruik op jonge leeftijd over zichzelf nadenken vooral als ze zoals ik vastlopen in het normale hulpverleningscircuit. Deze partiele dissociatieve identiteitsstoornis kan in heel veel verschillende vormen optreden, elke vorm zo uniek als elk mens is. En het is alleen een stoornis als je niet weet hoe je ermee om moet gaan en dat kan je leren. Ik werk er hard aan!
8 Reacties