Tips voor en door helpers

Een rouwproces verloopt bij kinderen vaak anders dan bij volwassenen. Meer in fasen. Kinderen kunnen bijvoorbeeld vlak na een verlies doorgaan met hun dagelijkse bezigheden alsof er niets aan de hand is. Het lijkt dan alsof het ze minder raakt, maar dit hoeft niet zo te zijn. Het verdriet komt er op een ander moment en op een andere manier uit. Overgaan tot de orde van de dag is juist iets dat hen helpt bij de verwerking.

Tekst Marije Meijer

Structuur en veiligheid
Structuur is voor kinderen een houvast. Vooral als er iets ingrijpends is gebeurd. In de nieuwe situatie is het ritme iets dat ze kennen, iets dat niet veranderd is. Ook veiligheid is belangrijk. In veel gevallen kun je daar als ouder voor zorgen, maar als je zelf ook slachtoffer bent geworden kan dat even lastig zijn. Misschien zijn er mensen in je directe omgeving die willen helpen. Ook andere volwassenen bij wie het kind zich prettig voelt kunnen de veiligheid bieden die kinderen nodig hebben.

Hoe kom je erachter wat je kind voelt?
Als ouder wil je graag weten wat er in je kind omgaat en natuurlijk wil je de pijn zoveel mogelijk verzachten. Maar hoe pak je dit aan? Veel kinderen hebben moeite hun gevoelens te uiten als ernaar gevraagd wordt. Ze kiezen vaak hun eigen momenten uit, het belangrijkste is dan ook dat je er gewoon bent. Een omweg kan ook helpen. Kleinere kinderen uiten hun gevoelens vaak door te tekenen, te knutselen en te spelen. Als je samen bezig bent ligt er minder druk op. Jongeren hebben vaak de neiging zich onafhankelijk op te stellen. Ook willen ze vaak juist anderen steunen in plaats van zelf om hulp te vragen. Voor hen is ruimte heel belangrijk. En contact met leeftijdsgenoten kan ook veel steun bieden.

Wat vertel je wel en wat liever niet?
Misschien vertel je liever niet alles over wat er gebeurd is aan je kind. Uit bescherming. Dit is een natuurlijke reactie. Toch kan het ook de verwerking in de weg staan. Openheid zorgt ervoor dat kinderen hun verdriet kunnen verwerken en hierdoor hebben ze minder kans op latere leeftijd angsten en depressieve gevoelens te ontwikkelen.

Heb jij, of iemand in je omgeving, te maken gehad met een rouwproces van kinderen? Wat gaf volgens jou de meeste steun? En herken je de twijfel over hoe open je het beste kunt zijn tegen kinderen?

ik zat gisteren avond bij een maat 

(maat) dacht ik ken hem al jaren toen die gisteren mij aan viel met een vork mij een

paar keeer stak, ik gehandicapt maar toch gericht naar de keel , ik heb toen mij eigen moeten

beheersen en niet de zwakte laten zien dat is erg moeilijk., tot uit eindelijk ik hem op de grond heb moeten legge,

maar goed ben gestoken hij heeft mij sleutel van mijn scootmobiel afgepakt, btw ben goed thuisgekomen door iemand die ik niet kende in de buurt scootmobiel is thuis jas kwijt t-shirt kapot , ik weet niet wat ik moet doen het is nu 4 uur geleden dat gebeurt is en zal hier door niet kunnen slapen op dit moment en dat nog dagen blijven ook als ik niet met iemand kan praten hier over, nou zit ik bij het leger des heils omdat door een ongeluk , alles ben kwijt geraakt , dus dacht denkt ook nog een tweede keer mee 

kan iemans mij helpen ? ondanks ben ik artiest (dj) maar kan niet deze verhaal online zetten aleen hier 

mvg 

Als je iemand helpt na een ingrijpende gebeurtenis kun je soms best wat hulp gebruiken. Het klinkt zo makkelijk: ‘natuurlijk ben ik er voor je’. Maar in de praktijk kan het best lastig zijn. Niet zo gek dus, dat je soms even niet meer weet wat je wel en niet kunt zeggen. Of dat je wil weten: reageer ik wel goed? Misschien vraag je je af: hoe doen anderen dit?

'"Toen mijn man vertelde dat hij klappen had gehad, wilde ik er natuurlijk voor hem zijn. Maar ik merkte dat hij zo boos was om wat hem was overkomen, dat mijn adviezen niet aankwamen. Nu weet ik het ook even niet meer."

Je had je vooraf wellicht niet gerealiseerd wat zo’n ingrijpende gebeurtenis allemaal met zich mee zou brengen. Als je niet uitkijkt ga je te vaak over je eigen grenzen. Of je merkt dat jullie allebei af en toe geïrriteerd raken. En dat is vervelend, want je doet echt je best, en het is super dat je er voor iemand bent. 

Nu zijn er gelukkig manieren die het voor jou en voor de ander fijner maken. In onze nieuwe online cursus ontdek je welke manieren dat zijn. Na deze cursus sluit je beter aan op de ander, zonder jezelf weg te cijferen:

• Je weet beter hoe je in bepaalde situaties aansluit op wat het slachtoffer nodig heeft en voorkomt daarmee onnodige irritaties.
• Je maakt ruimte voor je eigen gevoelens. Die mogen er zijn, ook als je niet het slachtoffer bent. 
• Je ervaart meer rust omdat je nieuwe manieren hebt geleerd om met lastige situaties om te gaan.
• Je helpt jouw partner, vriend, vriendin, familielid, buurman of collega zelf de regie te houden over zijn of haar herstel.

De gratis online cursus is makkelijk toegankelijk en overal en altijd te volgen. In 30 tot 60 minuten per onderdeel krijg je nieuwe inzichten waar je direct mee aan de slag kunt.

Lees meer op onze website

Beste leden,

We zijn binnen Slachtofferhulp Nederland actief bezig met het optimaliseren van de website en tools waardoor onze bezoekers nog sneller en beter geholpen kunnen worden. Om dit mogelijk te maken hebben we jouw hulp nodig!

Door deel te nemen kun je onze nieuwste ideeën testen. Wij vinden het belangrijk dat onze gebruikers de bedachte oplossing testen voordat we het gaan doorontwikkelen. Het laatste wat we willen is dat een nieuw design niet word begrepen door de gebruiker. Door het testen van het design komen we erachter of het aansluit bij de behoefte en wensen van de persoon die website doorloopt.

Wil je graag meehelpen? Onderaan dit bericht zie je een link naar Maze. Dit is een systeem wat we gebruiken om de gebruikerstests af te nemen. Dit wordt geheel anoniem gedaan en je kan deelnemen wanneer jij hier tijd voor hebt. Meer informatie over de gebruikerstest word gegeven in de applicatie. De designs zijn gemaakt voor mobiel dus het advies is om de link op een mobiel te openen.

Klik hier

Heb je vragen of opmerkingen? Plaats dan een reactie hieronder!

Wanneer je (voor het eerst) iemand helpt, komt er van alles op je af. Je doet wat je kan om er te zijn voor de ander, maar alsnog vraag je je misschien weleens af: doe ik genoeg, en doe ik het goed? Weet dan dat het volkomen normaal is om jezelf die vragen te stellen. Andere helpers zitten met dezelfde twijfels. Toch is de kans groot dat jouw naaste je hulp nog veel meer waardeert dan je beseft.

De kracht van kleine gebaren

Het verhaal van Sharmila en Joke laat mooi zien hoe ogenschijnlijk kleine gebaren veel kunnen betekenen. Sharmila is als kind seksueel misbruikt, maar had dit tot een paar jaar geleden aan niemand verteld. Tot ze besloot haar vriendinnen, waaronder Joke, in vertrouwen te nemen. Sindsdien doet Joke wat ze kan om er voor Sharmila te zijn. In de video vertellen de twee vriendinnen over hun ervaringen. Hoe het voor Joke was om te horen wat Sharmila was overkomen en wat ze lastig vond. En wat het voor Sharmila betekend heeft dat ze dit geheim niet meer alleen hoefde te dragen.

We zijn benieuwd of je je herkent in Joke's verhaal! Lijkt jouw stijl van helpen op die van haar? Of pak je het liever anders aan? 

In de serie Helperdilemma's leggen we situaties aan je voor die je misschien bekend voorkomen wanneer je iemand ondersteunt. Je ziet steeds twee mogelijke manieren om te reageren. We zijn benieuwd welke optie jij zou kiezen en waarom. Laat het weten door te reageren op deze post!

Situatie

Degene die jij helpt vertelt je regelmatig dat ze denkt dat ze de gebeurtenis had kunnen voorkomen 'als ze maar niet naar die plek was gegaan' of 'als ze had durven schreeuwen'. Ze geeft zichzelf de schuld van wat er is gebeurd. Hoe reageer jij daarop?

Optie A

Je zegt dat je het heel naar voor haar vindt dat ze zichzelf zo de schuld geeft. Ook zeg je dat er maar één persoon de schuld heeft, en dat is de dader. 

Optie B

Je zegt dat het onzin is dat ze zo denkt, want het is niet haar schuld. Je stelt voor om samen iets leuks te doen, als afleiding.

Hoe zou jij reageren?

Ons platform 'Voor de Helpers' ondersteunt mensen die een slachtoffer helpen. Zij kunnen bij ons terecht voor checklists, tips en advies. Om onze hulp verder te verbeteren zijn wij op zoek naar helpers die in de afgelopen 2 jaar een slachtoffer van een misdrijf of verkeersongeval hebben ondersteund. Herken jij je hierin? En heb jij 10 minuten om online en anoniem een paar vragen te beantwoorden? Daar help je ons - en daarmee andere helpers - enorm mee! Klik op de link om naar onze vragen te gaan. 

Ga naar de vragenlijst.

In de serie Helperdilemma's leggen we situaties aan je voor die je misschien bekend voorkomen wanneer je iemand ondersteunt. Je ziet steeds twee mogelijke manieren om te reageren. We zijn benieuwd welke optie jij zou kiezen en waarom. Laat het weten door te reageren op deze post!
 

Situatie

Jij stelt regelmatig voor dat de ander weer wat meer dagelijkse dingen gaat oppakken, zoals werk of sport. Maar elke keer dat je dat doet, wordt de ander boos op je. Dat voelt frustrerend voor je. Wat zeg je tegen hem of haar?
 

Optie A

Je zegt dat je niet zo goed begrijpt waarom de ander elke keer boos wordt. Je probeert toch alleen maar te helpen?

Optie B

Je zegt dat je merkt dat je voorstel boosheid bij de ander oproept. Je vraagt wat de ander wel nodig heeft en of je de ander daarbij kunt helpen.

Wij hebben jarenlang verschillende pleegkinderen gehad met allerlei verschillende problematieken. ik wil een ervaring met jullie delen, misschien hebben jullie hier iets aan. Meisje, 8 jaar, zo lang ze weet misbruikt door vader.

We zijn jarenlang met haar onderweg geweest, en het gaat nu goed met haar. Ze vond het zo moeilijk te begrijpen waarom papa, die zei zoveel van haar te houden, haar zo zeer deed. We hebben geprobeerd het haar zo uit te leggen.

Jij bent een prachtig cadeau, je bent lief, kostbaar en waardevol. Wat papa met jou heeft gedaan is jouw cadeau uitpakken, een cadeau, niet voor hem bestemd, maar voor diegene waar jij alles later mee zou willen delen heeft papa uitgepakt en beschadigd. Papa had dat nooit mogen doen!

Nu mag jij met hulp proberen het cadeau weer zo mooi mogelijk in te pakken, we gaan proberen wat stuk is te repareren, en ja er zullen krassen blijven, die noemen we littekens, littekens blijven altijd op je, maar ze kunnen helen, dan zien we straks alleen nog dat het beschadigd is geweest, maar het is weer gemaakt. Soms zal je er aan denken, soms doet het zeer, maar je mag het nu achter je laten, dit hoeft nooit weer te gebeuren, we mogen je helpen om je sterk te maken, heel te maken.

Misschien heeft iemand van jullie hier iets aan, lieve groet.

Hallo allemaal,

Twee weken geleden heb ik hier ook het verhaal gepost van de mishandeling, poging tot doodslag en afpersing van mijn zus en haar man. Ik ben de ochtend dat ik het hoorde direct naar haar toegegaan om haar te ondersteunen, en we hebben het vandaag gehad over wat haar geholpen heeft. Dus hier wat dingetjes op een rijtje;

1) Zij en ik zijn een tweeling, we voelen elkaar feilloos aan. Het eerste en beste wat ik voor haar deed was zorgen dat ik zo snel mogelijk bij haar kon zijn. Ik weet niet of dit een tweeling ding is, of dat het ook zo werkt in andere relaties, maar mijn aanwezigheid maakte haar 'heel' en mij ook. Als we niet samen zijn mist er gewoon een heel belangrijk deel van je. Dus aanwezigheid was nummer 1.

2) Ik heb zelf helaas ook veel meegemaakt, waaronder ook ditzelfde maar dan in een net andere vorm. Maar het wapen op het hoofd, mishandeling, bedreigd worden met marteling, gemarteld worden. Ik ken de angst, ik ken het gevoel van ontvreemding. Ik ken de herbelevingen. 
Wat haar heel erg geholpen heeft is mijn ervaring in het leren omgaan met trauma's. We hebben in 1 week samen zoveel bereikt als ik in tien jaar therapie. 
- We hebben bewust een dag routine aangehouden. De kinderen hadden vakantie dus dan is het altijd chaos, maar deze vakantie hadden we elke dag ongeveer hetzelfde ingericht. Honden uitlaten, naar stal, paarden verzorgen en rijden, de nodige zaken met de politie afhandelen, en misschien nog wel het belangrijkste, vaste eetmomenten, samen. Dit laatste hebben we vooral gedaan vanwege mijn anorexia, maar het heeft hen ook rust en structuur gegeven. En naast de structuur ook gewoon de nodige voedingsstoffen, een traumatische ervaring is niet alleen een aanslag op je mentale gezondheid, ook op je lichamelijk. En het eten schiet er vaak bij in. 

3) Het hele gebeuren is gebeurd in mijn huis, een plaats die voor haar een veilige haven was. We zijn eigenlijk zo snel mogelijk samen mijn huis in gegaan. Eerst had ik natuurlijk wel alles opgeruimd, er lag nog overal bloed. Maandagavond was zij er klaar voor om te gaan. We zijn samen met onze dochten van 7 gegaan. In het huis stortte ze in eerste instantie in. Ze schoot in herbelevingen. Ik heb haar daar ter plekke hier en nu oefeningen laten doen, en een anker gegeven.
De hier en nu oefening op dat moment was de 5-4-3-2-1. Noem 5 dingen die je ziet, noem 4 dingen die je hoort, noem drie dingen die je voelt (Niet emotioneel maar echt voelen, noem 2 dingen die je ruikt, noem 1 ding dat je proeft,.
Deze oefening heeft ze vanaf dat moment steeds gebruikt als ze herbelevingen kreeg. De eerste keer in huis zag ze ook echt de personen die het haar aangedaan hadden. Ik heb haar gevraagd om alles wat ze dacht, zag, voelde, hoorde hardop uit te spreken, zodat ik kon laten zien dat hij er echt niet was. Dat deed ik door dan op de plaats te gaan staan waar zij hem zag, en haar weer terug in het hier en nu te brengen met de oefening. Wees je bewust dat het voorbij is, dat je nu veilig bent,
Daar kwam  ook het ankertje. Ik heb haar een jade steen gegeven om bij haar te dragen. De steen staat voor hier en nu. De steen betekend dat de daders in de gevangenis zitten. De steen is het symbool van veiligheid, en ook een instant hier en nu oefening. 
Pak de steen en zeg wat je ziet, voelt, ruikt enz. Focus op de steen en probeer alle andere gedachten te laten gaan. Niet negeren, niet wegstoppen, maar simpel weg laten gaan. (klinkt makkelijker dan het is, I know)

4) Ondanks de angst toch naar buiten gaan. Na het incident hebben we nog verschillende bedreigingen uit die hoek gekregen, maar haar man en  ik hebben haar bewust iedere keer meegenomen met het uitlaten van de honden en het verzorgen van de paarden om te voorkomen dat ze terug zou vallen in de straatvrees. Dit heeft haar erg geholpen, want nu, twee weken later durft ze weer alleen de straat op.

5) Gewoon luisterren. En als je zelf ervaring hebt met trauma, primair of secundair uitleggen wat er gebeurd. Mijn zus dacht dat ze gek werd, omdat ze steeds de daders zag en hoorde. Dat ze steeds haar eigen gegil hoorde. Dat ze steeds de angst bleef voelen. Ik heb haar kunnen uitleggen dat het bij ptss hoort. Ik heb haar uitgelegd hoe herbelevingen werken, en ook wat de weg is om er doorheen te komen. De hier en nu oefeningen, de ademhaling, de ankers om je vast te houden aan de realiteit en niet de gebeurtenis. En ook gewoon luisteren. Zij haar verhaal vertellen, al verteld ze het honderd keer. Iedere keer dat ze het vertelde voelde het iets meer alsof het echt met haar gebeurd was, en dat was in de eerste paar dagen heel heftig, maar nu de tweede week is het heel helpend. Het is haar verhaal, het is haar overkomen, en door er over te praten heeft zij de regie weer te pakken, en niet de daders. Zij heeft de controle over haar gedachten en emoties, niet de daders. En ook dat benadrukken heeft haar geholpen.

6) Blijf benadrukken dat geen enkele reactie, emotie of wat dan ook verkeerd is. We hebben drie kinderen in ons gezin(zij met haar man, maar ik ben mamma twee). Mijn zus wilde zich steeds sterk houden voor de kinderen, maar na trauma moet de emotie eruit. Ik heb haar steeds aangespoord om alles te uiten. Vaak gevraagd naar hoe voel je je nu, en et maakt niet uit wat, je mag alles voelen. Niets is verkeerd, behalve schuldgevoel. Het heeft even gekost maar na een paar dagen liet ze het ook los, ze heeft gehuild, gescholden, we hebben dingen kapot gegooid, ze is bang geweest alles Maar bij het voelen ook direct een gezonde copingstijl introduceren. 

7) Praten met de kinderen.
Ons gezin heeft drie kinderen, we zijn een aparte constructie, met twee mamma's (Mijn zus en ik, de kinderen zijn biologisch van haar en haar man, maar ik ben de mamma twee)
Het was de eerste week voor mijn zus veel te heftig om alles steeds opnieuw te horen, maar de kinderen hebben ook veel meegekregen en moesten daarin ook hun ei kwijt. Ik heb met de kinderen afgesproken dat het heel goed is als ze er over willen praten, en dat ze dat altijd mogen doen, maar nu no even niet bij mamma omdat het te moeilijk is, Maar wel bij mij. Ik heb de kinderen goed uit kunnen leggen wat er aan de hand is, waarom mamma zo bang is, maar het allerbelangrijkste, dat ze veilig zijn. 

8) Hulpverlening opstarten. We zijn inmiddels alle drie als 1 zaak in beeld bij slachtofferhulp. Maar ik heb ook alle instanties die bij ons of mij betrokken zijn erop gezet. Ik heb het centrum jeugd en gezin gebeldd (zij begeleiden al omdat de twee jongens adhd/autisme hebben) en de hele zaak uit gelegd en hun advies en ondersteuning daar te vragen. Ik heb mijn psychiater en spver gevraagd om een vinger aan de pols te houden zolang de hulp voor haar nog niet op gestart is. Ik heb in eerste instantie geprobeerd via de huisarts om het hele gezin zo snel mogelijk bij een psycholoog te krijgen voor trauma verwerking. Maar de huisarts had er weinig zin in, die kwam aan met ja er zijn wachtlijsten van jaren.
Ik heb dus mijn eigen trauma psycholoog daarop gezet en volgende week begint mijn zus met EMDR.
Ook dat heb ik met haar voorbesproken, ik heb uitgelegd hoe het werkt, hoe het in je hersenen werkt, hoe moeilijk het kan zijn maar ook hoeveel voordeel ze eruit kan halen nu ze zo snel kan beginnen. 

9) Slachtoffer hulp en onze advocaat heb ik ingeschakeld ook voor het stukje juridisch en schade, zodat dat zoveel mogelijk uit onze handen genomen kan worden. Wij hebben het nu allemaal even te druk met onszelf en elkaar, en ieder stukje instantie oid wat iets over kan nemen, geeft ons meer ruimte om te focussen op helen, hier over heen te komen en het leven weer op te pakken. 

we hebben nog een weg te gaan: En ook al ben ik niet daar; we bellen en appen; en samen zijn we sterk; samen kunnen we de wereld aan: